TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ALANI
A. ALANIN MEVCUT DURUMU VE GELECEĞİ
Tesisat teknolojisi ve iklimlendirme sektörü, ülkemizde hızla yayılan ve genişleyen, sürekli ve dinamik bir gelişim içindedir. Bu özellikleri nedeni ile doğal gaz sektörü stratejik bir endüstri olarak ülkelerin yakın ilgisini çekmekte ve bu sektör için devletler tarafından özel planlamalar yapılmaktadır. Özellikle ülkemizde ısınma amacıyla kullandığımız doğal gazın dışa bağımlı olarak kullanılması, mevcut kaynaklarımızın kısıtlı oluşu ve doğal gazın özelliği itibarıyla diğer yakacaklardan birçok üstünlüğünün olması, doğal gazın etkili ve verimli kullanılması ile ilgili özel tedbirler alınmasını gerektirmektedir.
Gaz ve tesisat sektöründe, ülkemizde doğal gazın hızla yayılmasından dolayı büyük oranda istihdam açığı oluşmaktadır. Ayrıca gaz yakan cihazların imalatını yapan firmaların hızla kendilerini yenilemeleri ve teknolojinin gereklerine göre cihazlarını geliştirmeleri bu dalda büyük oranda servis elemanı ihtiyacını oluşturmaktadır.
Soğutma ve iklimlendirme, insan hayatının rahat ve konforlu yaşam sürdürebilmesi için vazgeçilmez bir sektördür. Teknolojinin gün geçtikçe ilerlemesiyle birlikte ülkemizde soğutma ve iklimlendirme alanları da buna paralel olarak gelişmektedir.
İklimlendirme ve soğutma teknikerleri çeşitli tesislerdeki soğutma ve havalandırma sistemlerinin işletilmesi, bakım ve kontrolü gibi hizmetleri yapmak üzere kamu ve özel sektör kuruluşlarında görev alabilirler.
Deprem kuşağında ülkemizde yanlış yapılan sıhhi tesisat sisteminin binaya getirdiği ekstra yükün, yapının mukavemetini ve statiğini bozduğu bir gerçektir. Bu dalda teknolojinin gereklerine uygun bilgi ve becerisi yüksek kaliteli iş gücüne ihtiyaç duyulmaktadır.
Su ve ısınma, insanların en temel biyolojik ihtiyaçlarındandır. Bu ihtiyaçları karşılayan bilim ve teknik alanı, tesisat teknolojisidir. Bu meslek alanında tesisatçı kadroları görev yapmaktadır. Su ve ısıtma tasarımı, projelendirme, teknik montaj, işletme, bakım ve onarımı çeşitli kademe ve alanlarda görev yapan tesisat elemanları yapmaktadır.
Doğal gazın kullanıma başlamasıyla meslekte iş bulma imkânı daha da artmıştır.
Tesisat işlerinin yapılabilmesi için küçük sermaye yeterli olmaktadır. En önemli iş yapabilme kriteri, mesleği bilme ve montaj yeteneğidir. Bu mesleğin yapılabilmesi için fazla bir sermayenin gerekmemesi de önemli bir avantajdır.
B. ALANIN ALTINDA YER ALAN MESLEKLER
Isıtma ve Doğal Gaz İç Tesisatçılığı
Isıtma ve Sıhhi Tesisatçılık
Isıtma ve Gaz Yakıcı Cihazlar (Servis) Servis Elemanlığı
Soğutma Sistemleri Teknikerliği
Klima Sistemleri Teknikerliği
Merkezi İklimlendirme ve Havalandırma Sistemleri Teknikerliği
C. MESLEK ELEMANLARINDA ARANAN ÖZELLİKLER
Bu alanda çalışmak isteyenlerin; tüm duyu organları işlevlerini tam olarak yerine getirir durumda, çok iyi gözlem ve dinleme yeteneğine sahip, ellerini (tüm vücudunu) iyi kullanabilme, titiz ve dikkatli, sorumluluk sahibi, problem çözme ve hızlı karar verme yeteneğine, analitik ve pozitif düşünme yeteneğine sahip, ekip içinde çalışabilme ve başkaları ile iyi iletişim kurabilme gibi özelliklerin yanı sıra ağır çalışma koşullarına uygun fiziksel yapıya sahip olmaları gerekmektedir. İşe başlama ve sonunu getirme konusunda tutarlı olmalıdırlar.
Isıtma ve gaz yakıcı cihazlar (servis) elemanı olmak isteyenlerin elektrik, elektronik ve mekanik konularına da ilgi duymaları gerekmektedir. Muhakeme yeteneği olmalı ve müşterilerle iyi diyalog kurmaları gerekmektedir.
Soğutma ve iklimlendirme teknisyeni olmak isteyenlerin elektrik, otomatik kontrol, makine, soğutma ve iklimlendirme alanlarında ilgi duymaları önemlidir.
D. ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Tesisat teknolojisi ve iklimlendirme alanında eğitim alan bireyler çalışmalarını hem kapalı mekânlarda hem de açık alanda ve her türlü iklim koşullarında yürütürler. Bu alandaki tüm çalışanlar görevlerini yaparken diğer sektörlerdeki çalışanlarla ve müşterilerle sağlıklı etkileşimde bulunmalı ve görevlerini meslek ahlakına uygun olarak yürütmelidirler.
Delici, kesici, yanıcı özellikteki çalışma ortamında sağlık ve güvenlik kurallarına uymak ve dikkatli çalışmak zorundadır.
E. İŞ BULMA İMKÂNLARI
Türkiye genelinde doğal gaz kullanımının hızla yayılması bu sektörde bilgi, beceri ve belgeye sahip yetişmiş eleman ihtiyacını doğurmaktadır. 21 Temmuz 2004 tarihli ve 25.529 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmış olan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Doğalgaz Piyasası Sertifikası Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına ilişkin yönetmeliğinin 1. maddesi (İ) bendi uyarınca '' İç tesisat ve servis hatları sahipleri, doğalgazla ilgili faaliyetlerinde, tesisatçı kadrolarında 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanuna göre düzenlenmiş belgelere sahip personel çalıştırmak zorundadır.'' denilmektedir. Bu nedenle doğal gaz sektörü, gaz ve tesisat teknolojisi alanından yetişmiş kalifiye eleman ihtiyacını artırmaktadır.
Bu sektördeki mesleklerde iş bulma olanakları oldukça fazladır. Bu meslekle ilgili faaliyet gösteren bir şirkette çalışılabileceği gibi ustalık belgesini de almak koşuluyla kendi iş yerini de açabilirler.
Soğutma ve iklimlendirme teknisyenleri, kendi iş yerlerini açabilir. Bakım ve onarım görevi gibi işlerle ilgili olarak özel sektörde ya da kamu kurum ve kuruluşlarında çalışabilirler. Endüstriyel ve merkezî iklimlendirme teknisyenleri soğutma tesislerinin imalatının işletilmesiyle ilgili santrallerde, bakım onarın hizmeti veren firmalarda çalışabilirler.
F. EĞİTİM VE KARİYER İMKÂNLARI
Mesleki eğitim merkezleri, çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınan illerde ve meslek dallarında aday çırak, çırak, kalfa ve ustalara eğitim vermek ve çeşitli meslek kursları açmak suretiyle sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli ara insan gücünü yetiştirmek amacıyla açılan eğitim kurumlarıdır. Alan ile ilgili 2 yıllık önlisans ve 4 yıllık lisans programlarına girmek mümkündür.
Halk eğitimi merkezleri, yaşam boyu öğrenme perspektifi içerisinde her zaman ve her yerde uygulanabilecek yaygın eğitim programları ile her yaş ve düzeyde bireylere eğitim sunmaktadır.
Mesleki eğitim merkezlerinde, Tesisat Teknolojisi ve İklimlendirme alanında eğitim verilmektedir. Modüler programlarla meslek liseleri arasında paralellik sağlandığından yatay ve dikey geçişler olabilecektir.
MEGEP Alan Tanıtım Modülünden Alınmıştır.
